De anatomie van de schoudergordel is complex en het begrijpen van de functie en relatie tussen de verschillende structuren is essentieel om blessures en pijnklachten te begrijpen en te behandelen. De biopsychosociale benadering van schouderpijn is een geïntegreerde aanpak die de biologische, psychologische en sociale factoren die betrokken zijn bij schouderpijn behandelt. Deze aanpak gaat uit van het idee dat schouderpijn niet alleen wordt veroorzaakt door fysieke factoren, zoals een blessure of een aandoening van het schoudergewricht, maar ook door psychologische en sociale factoren, zoals angst, stress en werkgerelateerde factoren.
De biopsychosociale benadering
De biopsychosociale benadering werd voor het eerst ontwikkeld in de jaren 70 van de vorige eeuw als een alternatief voor de traditionele biomedische benadering van gezondheid en ziekte, die voornamelijk gericht was op de fysieke aspecten van ziekte en genezing.
Deze benadering houdt rekening met de hele persoon en niet alleen met de schouder, omdat de oorzaken van schouderpijn vaak complex zijn en vaak verschillende aspecten van iemands leven beïnvloeden. Dit is een manier van benaderen van gezondheidsproblemen waarbij er aandacht wordt besteed aan de fysieke, psychologische en sociale aspecten van het leven van een persoon, om zo een beter inzicht te krijgen in de complexe interacties tussen deze aspecten. Op basis van deze evaluatie kan dan een gepersonaliseerd behandelplan worden ontwikkeld dat rekening houdt met alle factoren die bijdragen aan de gezondheid van de patiënt en een mogelijke rol spelen bij het ontstaan en het voortbestaan van deze klachten.
Schouderklachten kunnen veroorzaakt worden door een combinatie van fysieke, biologische, psychologische en sociale factoren. Hieronder volgen enkele voorbeelden van risicofactoren die verband houden met deze factoren:
Fysieke risicofactoren:
- Overbelasting van de schouders door herhaalde bewegingen of het tillen van zware voorwerpen
- Verkeerde houding tijdens het werken of sporten
- Een blessure, zoals een schouderfractuur of een schouderluxatie
- Verzwakte spieren rond de schouder, waardoor de stabiliteit van de schouder wordt verminderd
- Verminderde mobiliteit van de schouder, bijvoorbeeld door verklevingen of stijfheid van de gewrichten
Biologische risicofactoren:
- Leeftijd: ouderen hebben een groter risico op schouderklachten
- Geslacht: vrouwen hebben over het algemeen meer last van schouderklachten dan mannen
- Erfelijke aanleg voor bepaalde aandoeningen die schouderpijn kunnen veroorzaken, zoals artrose of reumatoïde artritis
- Verminderde botdichtheid (osteoporose), wat kan leiden tot een verhoogd risico op fracturen in de schouder
Psychologische risicofactoren; bij deze factoren zou je kunnen denken aan het in kaart brengen van psychosociale stressfactoren en de invloed hiervan op de pijnervaring.
Bijvoorbeeld:
- Stress en angst kunnen leiden tot spanning in de spieren rond de schouders en de nek, wat kan bijdragen aan schouderpijn
- Depressie kan de perceptie van pijn versterken en kan ook leiden tot een verminderde activiteit en mobiliteit, wat op zijn beurt weer kan bijdragen aan schouderklachten
- Negatieve emoties zoals woede, verdriet of frustratie kunnen leiden tot een verhoogde spierspanning, wat kan bijdragen aan schouderpijn
Sociale risicofactoren; bij deze factoren zou je kunnen denken aan het in kaart brengen van de sociale omstandigheden waarin de patiënt verkeert en welke invloed dit heeft op het ontstaan en voortbestaan van de klachten.
Bijvoorbeeld:
- Werkgerelateerde factoren zoals langdurig werken met de armen boven het hoofd, werken aan een bureau met een slechte houding of werken in een repetitieve productielijn kunnen bijdragen aan schouderklachten
- Gebrek aan sociale steun of sociale isolatie kan leiden tot een verminderde fysieke activiteit en kan bijdragen aan schouderklachten
- Levensstijlfactoren zoals roken, een slecht dieet en een sedentaire levensstijl kunnen het risico op schouderklachten verhogen.
Door de biologische, psychologische en sociale factoren in kaart te brengen, kun je een volledig beeld krijgen van de oorzaken van de klachten en een behandeling op maat bieden. Het is belangrijk om deze verschillende risicofactoren te begrijpen en te evalueren bij het identificeren en behandelen van schouderklachten, omdat een biopsychosociale aanpak vaak de beste resultaten oplevert.
Welke nascholingscursussen kunnen jou als fysiotherapeut hierbij verder helpen?
De schoudercursus van prof. dr. Jeremy Lewis
Tijdens de tweedaagse cursus ‘The Shoulder: Theory & Practice’ (KRF 18pt) voor Fysiolinks legt hij de nadruk op een biopsychosociale benadering van de schouderrevalidatie, een combinatie van evidence based oefeningen, pijnwetenschap, levensstijl, psychosociale factoren en educatie. Zijn belangrijkste klinische expertisegebieden zijn: subacromiale pijn (impingement) syndroom, rotator cuff peesproblemen, schouderpijnsyndromen en frozen shoulder.
Daarnaast biedt de cursus praktische trainingen, veel educatie over de anatomie en biomechanica van de schouder, over de invloed van houding en spieronbalans en zijn verband met schouderpathologie, evenals over hoe schouderaandoeningen kunnen worden gediagnosticeerd en behandeld. Meer weten over onze KNGF geaccrediteerde nascholing schoudercursus van Jeremy Lewis ».
Explain Pain – begrijp de pijn cursus
Pijn is een wereldwijd probleem, met 1 op 5 mensen die een chronische vorm van pijn ervaart. De druk op de gezondheidszorg is aan het toenemen en de vraag naar een oplossing wordt groter. Opvattingen met betrekking tot (chronische) pijn maken daardoor ook een evolutie door. Sommige hebben het zelfs over een pijnrevolutie. Waarbij je radicaal anders leert denken en handelen met betrekking tot pijn en gezondheid. Maar hoe?
Onze tweedaagse cursus heeft twee hoofddoelen: Verdieping en verbreding kennis met betrekking tot pijn voor de professional. En toepassing van deze kennis – door het gericht en strategisch in te zetten ten behoeve van behandeldoelstellingen. Meer weten over de nascholingscursus Explain Pain voor fysiotherapeuten ->
