Casus Dry Needling bij pijnlijke heup door artrose - Fysiolinks

Dry Needling wordt vaak geassocieerd met sportblessures, maar blijkt ook bijzonder effectief in het behandelen van myofasciale pijnklachten bij degeneratieve aandoeningen, zoals coxartrose. De volgende casus beschrijft een patiënt met heupslijtage waarbij triggerpointbehandeling in de omliggende musculatuur resulteerde in een significante afname van pijn en verbetering van mobiliteit. Deze aanpak past binnen de mogelijkheden die een fysiotherapeut leert tijdens de dry needling cursus (KNGF-geaccrediteerd).

Casus:

Mevrouw Van Dijk, 68 jaar, gepensioneerd verpleegkundige, woont zelfstandig en wandelt graag dagelijks. Ze meldt zich met aanhoudende pijn in de linker heup en bilregio, die sinds ongeveer een jaar progressief verergert. Er is sprake van bekende matige artrose in het linker heupgewricht, vastgesteld via röntgenfoto door de huisarts.

Klachtenbeeld:
De pijn is zeurend van aard, soms stekend bij het opstaan uit een stoel, en straalt uit naar de laterale zijde van het bovenbeen. In de ochtend is er sprake van startstijfheid en bij vermoeidheid ontstaat er een trekkend gevoel richting de knie. Lopen boven de 500 meter wordt moeizaam. Slapen op de aangedane zijde is niet mogelijk.

Klinisch onderzoek & redeneren

Subjectieve gegevens

  • Pijnscore (NRS): 7/10 na belasting, 3/10 in rust
  • Functiebeperking: beperkt in ADL-taken zoals traplopen, sokken aantrekken, lang wandelen
  • Bewegingsangst: vooral bij onverwachte bewegingen (bijv. uitstappen uit de auto)

 

Objectieve bevindingen

  • Beperkte actieve heupabductie en endorotatie, pijnlijk in eindstand
  • Positieve FABER-test links
  • Drukpijn en actieve triggerpoints in:
    • m.gluteus medius (pijn met uitstralend patroon naar trochanterregio)
    • m.tensor fascia lata
    • m.vastus lateralis (secundaire compensatie)
  • Verminderde spiercontrole bij eenbenige stand links
  • Geen tekenen van acute inflammatie of neurologische afwijkingen

Klinisch redeneren

Hoewel de primaire oorzaak van de pijn de coxartrose is, blijkt uit onderzoek dat er ook duidelijke myofasciale componenten aanwezig zijn, met name in de gluteale spieren en de tractus iliotibialis. De aanhoudende pijn en stijfheid zorgen voor verhoogde tonus en lokale triggerpoints, wat de functionele beperkingen versterkt. Door Dry Needling toe te passen op deze structuren kan de vicieuze cirkel van spierspanning, pijn en inactiviteit worden doorbroken.

Behandelplan: Dry Needling

Fase 1: Dry Needling gericht op ontspanning

  • Dry Needling van m.gluteus medius, m.tensor fascia lata en m.vastus lateralis
  • Directe subjectieve verlichting na de eerste sessie (vermindering uitstralingspijn)
  • Educatie over tijdelijke post-needling reactie en nazorg

Fase 2 (week 2–4): Mobiliteit & spierfunctie

 

  • Mobiliserende oefeningen voor de heup
  • Excentrische activatie van gluteale keten
  • Wandelschema met pauzemomenten om belastbaarheid op te bouwen

Fase 3 (week 5–6): Functionele integratie

  • Oefeningen met balanscomponent (bijv. step-up)
  • Aandacht voor gewrichtsbesparende bewegingen
  • Evaluatie ADL-prestaties en zelfredzaamheid

Deze casus toont aan dat Dry Needling – ook op basaal niveau zoals aangeleerd in de dry needling cursus, effectief ingezet kan worden bij patiënten met artrotische heupklachten. Door de myofasciale structuren rond het heupgewricht gericht te behandelen, nam de spierspanning af, verbeterde de functie en herwon de patiënt zelfvertrouwen in het dagelijks bewegen. De integratie van deze techniek in een breder oefenprogramma versterkte het effect op lange termijn.

De cursus dry needling opleiding bij Fysiolinks biedt fysiotherapeuten de kennis en vaardigheden om deze technieken verantwoord en effectief toe te passen, ook bij een oudere doelgroep zonder sportprofiel.

Doe mee met de cursus Dry Needling basis

Volg de driedaagse cursus Dry Needling basis (KRF 22pt) die gaat over myofasciale pijn, de pathofysiologie van myofasciale triggerpoints en de werkingsmechanismes. Voor de basismodule worden een 27-tal spieren zorgvuldig geselecteerd die enerzijds vrij eenvoudig te prikken zijn, maar anderzijds ook klinisch heel relevant zijn. Zowel spieren uit het onderste als bovenste lidmaat als de wervelkolom komen aan bod.

Casus Schouderklachten behandelen met Dry Needling - Fysiolinks

Een correcte toepassing van Dry Needling vereist niet alleen technische vaardigheid, maar ook klinisch inzicht en zorgvuldige indicatiestelling. Binnen de dry needling-cursus voor fysiotherapeuten leer je veilig en effectief werken met myofasciale triggerpoints. De volgende casus illustreert hoe een fysiotherapeut, pas afgestudeerd aan onze dry needling-opleiding, met succes Dry Needling inzet bij een patiënt met persisterende schouderklachten. Dit onderbouwt direct de praktische toepasbaarheid van de opgedane kennis uit de basismodule.

Casus:

Tobias, 24 jaar, student en fervent tennisspeler op competitieniveau. Sinds 3 maanden ervaart hij stekende pijn in de posterieure schouderregio bij het serveren. De pijn straalt soms uit naar de laterale bovenarm en is vooral aanwezig na intensieve trainingen. Hij heeft eerder oefentherapie en taping gehad, zonder langdurig effect. Tobias speelt vier keer per week tennis en volgt daarnaast twee keer per week krachttraining op de sportschool. Tijdens de anamnese blijkt dat zijn krachtprogramma vooral gericht is op de grote spiergroepen, met weinig aandacht voor rotator cuff stabiliteit of scapulaire controle. Zijn trainingsbelasting is de afgelopen maanden fors toegenomen in aanloop naar het nieuwe tennisseizoen. Tobias geeft ook aan dat hij zijn techniek onlangs heeft aangepast op advies van zijn trainer, waarbij hij de servicebeweging agressiever inzet met meer bovenhandse kracht. Dit kan hebben bijgedragen aan de overbelasting van specifieke schouderspieren, met name in de exorotatoren.

Doelstelling patiënt:
Pijnvrij kunnen serveren tijdens training en competitie.

Klinisch onderzoek & redeneren

Subjectieve gegevens

  • Pijnscore: 6/10 na tennissen, 2/10 in rust
  • Belemmering: vooral bij explosieve armbewegingen boven schouderhoogte
  • Belastbaarheid: afgenomen; moet regelmatig stoppen tijdens training

Objectieve gegevens

  • Actieve abductie en exorotatie beperkt (lichte pijn in eindstand)
    • Triggerpoints gevonden in:
      m.infraspinatus
      m.teres major
      m.trapezius pars descendens
  • Referred pain: herkenbare uitstralende pijn naar de bovenarm bij palpatie m.infraspinatus
  • Geen neurologische afwijkingen of rood vlag-criteria

Klinisch redeneren

Op basis van het patroon is er sprake van een functionele myofasciale stoornis met centrale betrokkenheid van de m.infraspinatus – een spier die vaak verantwoordelijk is voor postero-laterale schouderklachten bij bovenhandse sporters. Ook de secundaire hypertonie in m.trapezius en m.teres major kan de klachten onderhouden. Tobias is een geschikte kandidaat voor Dry Needling, mede dankzij zijn sportieve motivatie en het uitblijven van effect bij conventionele therapie.

Behandelplan: Dry Needling advanced binnen een multimodale aanpak

Fase 1: Dry Needling interventie (week 1–2)

  • Dry Needling op m.infraspinatus, m.teres major en m.trapezius pars descendens
  • Follow-up: lokale twitch responses aanwezig bij eerste sessie, direct voelbare verlichting post-behandeling

Fase 2: Mobilisatie en actieve revalidatie (week 2–4)

  • Mobiliserende oefeningen (ROM-verbetering abductie en exorotatie)
  • Excentrische training rotator cuff
  • Neuromusculaire controle met theraband en overhead stability training

Fase 3: Return to sport (week 4–6)

  • Progressieve tennis drills
  • Integratie van core-stabiliteit en scapulothoracale controle
  • Evaluatie middels serveren op 50% / 75% / 100% intensiteit

Deze casus toont aan hoe de toepassing van technieken uit de dry needling-cursus direct toepasbaar is in de praktijk bij sportgerelateerde schouderklachten. Tobias profiteerde van een doelgerichte aanpak op basis van de richtlijnen uit de dry needling-opleiding, met aandacht voor anatomie, veiligheid en effectiviteit. Door Dry Needling te combineren met oefentherapie werd een volledig functioneel herstel gerealiseerd binnen 6 weken.

Voor fysiotherapeuten die meer willen leren over triggerpoints, veilige priktechnieken en klinische toepassing binnen een behandelplan, biedt deze dry needling-cursus KNGF-geaccrediteerd een solide basis om direct te starten in de praktijk.

Doe mee met de cursus Dry Needling basis

Volg de driedaagse cursus Dry Needling basis (KRF 22pt) die gaat over myofasciale pijn, de pathofysiologie van myofasciale triggerpoints en de werkingsmechanismes. Voor de basismodule worden een 27-tal spieren zorgvuldig geselecteerd die enerzijds vrij eenvoudig te prikken zijn, maar anderzijds ook klinisch heel relevant zijn. Zowel spieren uit het onderste als bovenste lidmaat als de wervelkolom komen aan bod.

Chronische lies- en onderbuikklachten bij een jonge hardloper - Fysiolinks

Sven (29 jaar), een fanatieke recreatieve hardloper, meldt zich in de praktijk met persisterende lies- en onderbuikklachten die zich geleidelijk hebben ontwikkeld over de afgelopen vier maanden. De pijn treedt vooral op na tempoblokken en heuveltrainingen en is duidelijk belastingsafhankelijk. Rust brengt slechts tijdelijke verlichting; zodra de loopbelasting wordt hervat, keren de klachten terug. Eerdere behandelingen bij een collega-fysiotherapeut en sportarts leverden slechts kortdurende verbetering. Beeldvorming toonde geen liesruptuur of hernia. Er is sprake van een functioneel probleem zonder structurele pathologie.

Klinisch onderzoek

Bij het fysiotherapeutisch onderzoek rapporteert Sven pijn bij actieve adductie, diepe heupflexie en tijdens core-activaties. Bij palpatie worden meerdere actieve triggerpoints vastgesteld in de:

  • m. adductor longus en brevis
  • m. pectineus
  • m. iliopsoas
  • m. rectus abdominis (onderste deel)
  • m. obliquus externus en transversus abdominis

Er is sprake van verhoogde spierspanning in de diepe abdominale wand, asymmetrie van de bekkenstand, en een verminderde activatie van de m. transversus abdominis, zoals vastgesteld met low-threshold activatietesten en palpatie tijdens ademhalingscontrole.

Klinische redenering

De werkhypothese luidt: myofasciale dysfunctie binnen de lumbopelvische en abdominale spierketens, in combinatie met motorische disbalans, leidt tot een onderhoudende overbelasting en pijn in het liesgebied. De klachten zijn mogelijk het gevolg van een functionele Athletic Pubalgia, waarbij referentiële pijn vanuit de diepe abdominale en adductorgroep centraal staat, zonder aantoonbare structuurschade.

Behandelplan: Dry Needling advanced binnen een multimodale aanpak

  1. Dry Needling interventies (Lower Quadrant)

Gebaseerd op de richtlijnen van Dry Needling advanced, worden onderstaande spiergroepen getarget, met aandacht voor veiligheid, naaldhoek en referentiepunten:

  • m. adductor longus en brevis: ontspanning van de lokale tonus, verlaagde spierspanning bij diepe adductie.
  • m. iliopsoas en m. pectineus: diepe needling met twitch responses; duidelijke afname van referentiële liespijn.
  • m. rectus abdominis en transversus abdominis: voor verbetering van co-contractie en rompstabiliteit.
  • m. obliquus externus abdominis: aanvullend bij core-training en ademhalingspatroon.

Clinical Pearl: Dry Needling van de transversus abdominis vereist specifieke patiëntpositionering en palpatoire controle ter hoogte van de onderste ribboog — dit verhoogt de effectiviteit en veiligheid bij diepe Dry Needling van de buikwand.

  1. Oefentherapie en neuromusculaire hertraining
  • Activatie van de m. transversus abdominis met focus op ademhaling, lumbopelvische controle en low-load motor control.
  • Geïntegreerde training in stand met gebruik van asymmetrische core-stimuli (bv. split-stance met elastische weerstand).
  • Progressieve return-to-run met video-analyse van looptechniek, inzet van heuveltraining onder begeleiding, en sprinttechniek.
  1. Educatie en load management
  • Uitleg over de rol van myofasciale pijn en het belang van diepe spierbalans in lies- en buikregio.
  • Voorlichting over periodisering in training, herstelperiodes, en opbouw van kracht en mobiliteit rondom de bekkenregio.
  • Monitoring met VAS-scores en subjectieve vermoeidheid tijdens looptraining.

Resultaat na 5 weken Dry Needling

Na vijf weken ervaart Sven een significante afname van de pijn bij lopen (VAS 6 → 1 à 2). Hij heeft zijn looptraining opgebouwd tot 80% van zijn normale belasting, inclusief heuvelintervallen. Triggerpoints zijn klinisch niet meer actief. De spieractivatie van de transversus abdominis is verbeterd, zowel subjectief (betere rompcontrole) als objectief (palpatie en ademhalingstesten). Sven ervaart minder vermoeidheid en betere controle bij sprintbelasting.

Deze casus onderstreept de meerwaarde van een geavanceerde dry needling-aanpak bij sporters met chronische lies- en onderbuikklachten zonder structurele pathologie. Door diepgelegen spiergroepen — zoals de m. iliopsoas, m. pectineus en transversus abdominis — doelgericht te behandelen, wordt zowel de lokale pijn als de onderliggende motorische disbalans aangepakt. In combinatie met motorische hertraining vormt dit een krachtige, evidence-based strategie voor sportfysiotherapeuten.

De cursus Dry Needling advanced (LQ) biedt een concreet kader voor het effectief en veilig behandelen van complexe klachten in het onderste kwadrant, en vormt daarmee een essentieel onderdeel van het klinisch handelen bij actieve sporters.

Doe mee met de cursus Dry Needling advanced

De gevorderde tweedaagse cursus Dry Needling advanced van het onderste kwadrant focust op diepere spierlagen van het onderlichaam (benen en bekken), buikspieren en de lage rug. Je leert 21 nieuwe spieren behandelen in de onderste kwadrant, triggerpoints te palperen en de meest effectieve technieken toe te passen. Meer weten over onze KNGF geaccrediteerde nascholingscursus: Dry Needling advanced »

Let op: voor het volgen van deze Dry Needling advanced cursus heb je de basiscursus Dry Needling nodig.

Dit zijn de 5 voordelen voor een fysiotherapeut om een Dry Needling cursus te volgen

Als fysiotherapeut kan een cursus Dry Needling een waardevolle aanvulling zijn op je behandelingsarsenaal. Het is een techniek waarbij naalden direct in triggerpoints (knopen in de spieren) worden gestoken om pijn te verlichten en de spieren te ontspannen. Anders dan bijvoorbeeld acupunctuur. Het kan zeer effectief zijn bij de behandeling van een breed scala aan musculoskeletale aandoeningen, zoals nekpijn, rugpijn, schouderpijn en tennisarm.

Door het leren van deze technieken als aanvulling op fysiotherapie, kan je als fysiotherapeut in bepaalde situaties beter in staat zijn om de oorzaak van de pijn van de patiënt te vinden en gerichter te behandelen.

Dry Needling-behandeling van veelvoorkomende aandoeningen

Hier zijn enkele veelvoorkomende aandoeningen die behandeld kunnen worden:

  1. Nekpijn: Dry Needling kan helpen bij het ontspannen van de spieren in de nek, wat kan leiden tot vermindering van pijn en verbetering van de mobiliteit.
  2. Aspecifieke lage rugpijn: Om de spieren in de (onder)rug te ontspannen en triggerpoints te behandelen die bijdragen aan rugpijn.
  3. Schouderpijn: Om triggerpoints in de schouder te behandelen die bijdragen aan schouderpijn, zoals rotator cuff tendinitis of impingement syndroom.
  4. Tennisarm / golferselleboog: Dry Needling kan worden gebruikt om de spieren in de onderarm te ontspannen en triggerpoints te behandelen die bijdragen aan deze aandoeningen.
  5. Hoofdpijn: Wordt ingezet om triggerpoints in de nek en schouders te behandelen die bijdragen aan bijvoorbeeld Tension-type headache (spanningshoofdpijn).
  6. Heuppijn: Om de spieren in de heup te ontspannen en triggerpoints te behandelen die bijdragen aan heuppijn, zoals het piriformis-syndroom.
  7. Kniepijn: Om triggerpoints te behandelen die bijdragen aan kniepijn, zoals patellofemorale pijn of iliotibiale bandsyndroom.

Top 5 van voordelen op een rij

Er zijn verschillende voordelen voor een fysiotherapeut om een cursus Dry Needling te volgen:

  1. Verbeterde behandelresultaten: De cursus kan een effectieve aanvulling zijn op andere fysiotherapeutische behandelmethoden. Door het leren van deze technieken kan een fysiotherapeut in staat zijn om gerichter en effectiever te behandelen, wat kan resulteren in betere behandelresultaten.
  2. Verkorte hersteltijd: De behandeling zelf kan de hersteltijd van patiënten verkorten doordat het de spieren helpt te ontspannen en de doorbloeding te bevorderen. Dit kan leiden tot snellere vermindering van pijn en sneller herstel van functie.
  3. Vermindering van het aantal behandelingen: Door het gebruik van Dry Needling kan een fysiotherapeut in sommige gevallen het aantal behandelingen dat nodig is om een patiënt volledig te herstellen verminderen. Dit kan een kosteneffectieve optie zijn voor patiënten en zorgverzekeraars.
  4. Uitbreiding van vaardigheden en kennis: Door het volgen van de cursus kan een fysiotherapeut zijn of haar vaardigheden en kennis op het gebied van spier- en triggerpointbehandeling uitbreiden. Dit kan helpen bij het behandelen van een breed scala aan musculoskeletale aandoeningen.
  5. Mogelijkheid om nieuwe patiënten aan te trekken: Door het aanbieden van Dry Needling als aanvullende behandelmethode kan een fysiotherapeut nieuwe patiënten aantrekken die op zoek zijn naar een alternatief voor andere behandelingen of die specifiek op zoek zijn naar Dry Needling-therapie. Dit kan helpen om de praktijk uit te breiden en het aantal patiënten te vergroten.

Onze driedaagse basiscursus Dry Needling (KRF 22pt) bij Fysiolinks start met een evidence-based theoretische inleiding over myofasciale pijn, de pathofysiologie van myofasciale triggerpoints en de werkingsmechanismes. Het is betrekkelijk eenvoudig te leren en het geeft je praktische skills voor in je therapeutische toolbox. Het is dé nascholingscursus voor fysiotherapeuten en manueel therapeuten die je een keer gedaan moet hebben! Meer weten over de nascholingscursus Dry Needling »

Dry needling cursus voor fysiotherapeuten van Fysiolinks

Dry Needling is niet meer weg te denken in de moderne fysiotherapiepraktijk. Wanneer triggerpoints bij de patiënt bewegingsbeperkingen, stijfheid, krachtverlies en langdurige/chronische pijnklachten veroorzaken, kan Dry Needling uitkomst bieden.

Mensen denken vaak dat Dry Needling hetzelfde is als acupunctuur. Bij acupunctuur wordt geprikt in energiebanen, terwijl je bij Dry Needling juist de spieren aanprikt, waardoor deze zich aanspant en vervolgens ontspant. De behandeltechniek is uiterst effectief bij myofasciale pijn en triggerpoints.

Onze driedaagse basiscursus Dry Needling (KRF 22pt) bij Fysiolinks start met een evidence-based theoretische inleiding over myofasciale pijn, de pathofysiologie van myofasciale triggerpoints en de werkingsmechanismes van Dry Needling. Het is betrekkelijk eenvoudig te leren en het geeft je praktische skills voor in je therapeutische toolbox. Het is dé nascholingscursus voor fysiotherapeuten en manueel therapeuten die je een keer gedaan moet hebben!

Wat krijg je bij onze Dry Needling cursus

  • Begeleiding door meerdere docenten met een universitaire achtergrond.
  • Bij elke spier die we behandelen wordt systematisch de anatomie doorlopen, de locatie van de meest voorkomende triggerpoints gepalpeerd en de meest geschikte dry needlingtechniek gedemonstreerd en ingeoefend.
  • Een digitale leeromgeving met alle priktechnieken, waar je een jaar lang toegang tot krijgt.
  • Toegang tot een app, een soort “digitale Needle gids”.
  • Een leuke interactieve eindquiz.

Driedaagse cursus Dry Needling en vervolgcursussen mogelijk

Met een opbouw van de basiscursus Dry Needling in drie dagen, twee advanced cursussen één voor de bovenste extremiteit (KRF 16pt) en één voor de onderste extremiteit (KRF 16pt) van steeds twee dagen en uiteindelijk nog experts modules voor specifieke aandoeningen van één dag. Volg je ze allemaal en wil je een examen doen, dan krijg je een certificaat van deelname.

Bekijk hier de basiscursus