Berichten

Frozen shoulder en verwachtingsmanagement het psychosociale perspectief - Fysiolinks

Frozen shoulder en verwachtingsmanagement: het psychosociale perspectief met prof. dr. Jeremy Lewis

, ,

Frozen shoulder is niet alleen een orthopedisch probleem. Patiënten ervaren veel onzekerheid, frustratie en angst. Verwachtingsmanagement en educatie blijken een belangrijke rol te spelen in het herstelproces. Prof. Jeremy Lewis benadrukt dat verkeerde informatie en onrealistische verwachtingen herstel kunnen vertragen.

Casus: Eva, 49 jaar, docent

Eva vertelt dat ze vanwege de onzekerheid over wat ze moet doen, haar werktempo heeft verlaagd en sociale activiteiten laat schieten. Ze voelt zich niet alleen lichamelijk beperkt, maar ervaart ook schuldgevoel over haar afgenomen beschikbaarheid voor haar studenten en gezin. In gesprekken met collega’s krijgt ze te horen dat haar klachten ‘tussen de oren zitten’, wat haar het gevoel geeft niet serieus genomen te worden. Dit versterkt haar angst en leidt tot een vicieuze cirkel van terughoudendheid en verwachtingen dat zij er alsnog zelf verantwoordelijk voor moet zijn dat het herstelt. Gezondheid heeft bij Eva altijd een praktische waarde gehad: zij wil niet uitstralen afhankelijk of ‘zwak’ te zijn. Hierdoor wil ze de verzorgende rol thuis behouden, maar voelt ze zich daar steeds minder toe in staat. Deze psychosociale factoren, onzekerheid, stigma en persoonlijke waarden, beïnvloeden haar pijnbeleving en belemmeren haar motivatie om consistent te oefenen, ondanks haar bereidheid om te herstellen.

Klinisch redeneren en onderbouwing

Lewis stelt dat educatie bij frozen shoulder essentieel is: het gemiddeld herstel duurt 30 maanden, en slechts 40-50% van de mensen is na 7 jaar klachtenvrij. De aandoening heeft vaak geen voorspelbaar beloop. Uitleg over het natuurlijke verloop, behandelopties per fase, en risico’s van snelle interventies (zoals Trigenics) helpen bij het vormen van realistische verwachtingen.

Subjectieve klachten zoals pijnperceptie, bewegingsangst en frustratie kunnen objectief meetbaar zijn via PROMs zoals GROC en PASS. Door deze te combineren met objectieve ROM- en krachtmetingen ontstaat een compleet beeld van het herstelproces.

Behandelplan

  • Week 1: Intakegesprek met uitgebreide uitleg over het natuurlijke verloop (3 fasen, gemiddeld 30 maanden)
  • Week 2-4: Implementatie van cognitieve gedragsinterventies (CBT light), dagelijks logboek voor pijn, ROM en stemming
  • Week 5-8: Integratie van graded exposure oefeningen (functionele ADL-bewegingen)
  • Week 9+: Evaluatie via GROC, PROMIS Pain Interference, doelstelling op “subjectief acceptabele symptoomstatus”

Patiënten met frozen shoulder hebben baat bij transparante communicatie en gestructureerde uitleg. Verwachtingsmanagement is even belangrijk als fysieke behandeling en beïnvloedt direct het vertrouwen in het herstel.

Tijdens onderstaande gratis webinar zal prof. dr. Jeremy Lewis, internationaal erkend schouderspecialist en expert op het gebied van schouderpathologie, de laatste wetenschappelijke inzichten in de diagnose en behandeling van frozen shoulder bespreken.

Bron: Webinar “Frozen Shoulder – Prof. Dr. Jeremy Lewis”

De schoudercursus van prof. dr. Jeremy Lewis

Tijdens de tweedaagse cursus ‘The Shoulder: Theory & Practice’ voor Fysiolinks legt hij de nadruk op een biopsychosociale benadering van de schouderrevalidatie, een combinatie van evidence based oefeningen, pijnwetenschap, levensstijl, psychosociale factoren en educatie. Zijn belangrijkste klinische expertisegebieden zijn: subacromiale pijn (impingement) syndroom, rotator cuff peesproblemen, schouderpijnsyndromen en frozen shoulder.

Daarnaast biedt de cursus praktische trainingen, veel educatie over de anatomie en biomechanica van de schouder, over de invloed van houding en spieronbalans en zijn verband met schouderpathologie, evenals over hoe schouderaandoeningen kunnen worden gediagnosticeerd en behandeld. Meer weten over onze KNGF geaccrediteerde nascholing schoudercursus van Jeremy Lewis ».

/door
Frozen shoulder of spierverkramping - Fysiolinks

Frozen shoulder of spierverkramping? Het belang van differentiaaldiagnose in de stijve fase met prof. dr. Jeremy Lewis

, ,

De stijve fase van frozen shoulder wordt vaak benaderd met mobilisaties en rektherapie. Maar volgens prof. dr. Jeremy Lewis is het cruciaal om te differentiëren tussen capsulaire contractuur en spierverkramping. Deze onderscheiding bepaalt of mobilisatie effectief is of juist averechts werkt.

Casus: Peter, 56 jaar, accountant

Peter ervaart zijn stijve schouder niet alleen als fysiek beperkend, maar merkt ook dat hij sociaal terughoudender wordt. Hij rapporteert dat hij minder deelneemt aan wekelijkse wandelingen met zijn vrouw en vrienden vanwege de angst voor ongemak of instabiliteit. Daarnaast vertelt hij dat zijn werkgever suggereerde dat hij ‘gewoon moet blijven bewegen’, wat hem schuldgevoel bezorgt omdat hij zijn volle productiviteit niet weer kan halen.

Dit psychologische patroon van schuld en schijnbare passiviteit versterkt de spierverkramping door verhoogde spierspanning en stress. Dergelijke emotioneel‑cognitieve factoren kunnen de fysiologische spierspanning voeden, waardoor spierverkramping niet alleen een mechanisch fenomeen is, maar integraal verweven is met Peters psychosociale situatie.

Peter zegt dat hij ’s nachts vaak wakker ligt van de pijn, waardoor hij zich overdag futloos voelt. Hij merkt dat hij minder gemotiveerd is om wandelingen of hobby’s te plannen. Zijn partner vraagt zich af of hij nog plezier haalt uit zijn vrije tijd. Dit ervaart Peter als pijnlijk. Hij voelt zich hierdoor niet alleen fysiek beperkt, maar ook emotioneel uitgeput. Deze slaapverstoring en emotionele belasting dragen bij aan spierspanning en belemmeren herstel.

Klinisch redeneren en onderbouwing

Lewis laat in zijn webinar een casus zien waarbij een patiënt volledige passieve mobiliteit toont onder narcose, wat wijst op spierverkramping in plaats van capsulaire fibros. In dergelijke gevallen is heavy slow resistance training (HSRT) effectiever dan passieve rek of mobilisaties.

Een studie uit India toonde aan dat de combinatie van TENS, mobilisaties en krachtoefeningen leidde tot >50 punten verbetering op de Shoulder Pain and Disability Index (SPADI) binnen een maand. Deze bevinding ondersteunt het idee dat spierverkramping behandelbaar is met gerichte krachttraining.

Behandelplan

  • Week 1-2: Uitsluiten van structurele pathologie via echo/MRI. Inleiding in spieractivatie en ademhalingsoefeningen.
  • Week 3-6: Start met excentrische scapula- en cufftraining (3x/week, 3 sets van 8 reps, tempo 4-1-2)
  • Week 7-12: Progressieve loading (HSRT), gecombineerd met functionele ROM-oefeningen
  • Week 13+: Beoordeling via SPADI, GROC en actieve ROM.

Niet elke stijve schouder is het gevolg van capsulaire contractie. Door spierverkramping te herkennen en daarop in te spelen met krachtgerichte therapie, kunnen fysiotherapeuten effectievere behandelresultaten behalen.

Tijdens onderstaande gratis webinar zal prof. dr. Jeremy Lewis, internationaal erkend schouderspecialist en expert op het gebied van schouderpathologie, de laatste wetenschappelijke inzichten in de diagnose en behandeling van frozen shoulder bespreken.

Bron: Webinar “Frozen Shoulder – Prof. Dr. Jeremy Lewis”

De schoudercursus van prof. dr. Jeremy Lewis

Tijdens de tweedaagse cursus ‘The Shoulder: Theory & Practice’ voor Fysiolinks legt hij de nadruk op een biopsychosociale benadering van de schouderrevalidatie, een combinatie van evidence based oefeningen, pijnwetenschap, levensstijl, psychosociale factoren en educatie. Zijn belangrijkste klinische expertisegebieden zijn: subacromiale pijn (impingement) syndroom, rotator cuff peesproblemen, schouderpijnsyndromen en frozen shoulder.

Daarnaast biedt de cursus praktische trainingen, veel educatie over de anatomie en biomechanica van de schouder, over de invloed van houding en spieronbalans en zijn verband met schouderpathologie, evenals over hoe schouderaandoeningen kunnen worden gediagnosticeerd en behandeld. Meer weten over onze KNGF geaccrediteerde nascholing schoudercursus van Jeremy Lewis ».

/door
Behandelstrategie bij een oudere patiënt met een degeneratieve rotator cuff scheur met prof. dr. Ann Cools - Fysiolinks

Behandelstrategie bij een oudere patiënt met een degeneratieve rotator cuff scheur met prof. dr Ann Cools

, ,

Rotator cuff scheuren komen vaak voor bij oudere patiënten en zijn niet zelden een onderdeel van het normale verouderingsproces. Maar hoe ga je hier als fysiotherapeut op klinisch verantwoorde wijze mee om? Prof. dr. Ann Cools pleit in haar webinar voor een functionele benadering met een gepersonaliseerd oefenprogramma.

Casus: Mevrouw De Vries (68 jaar)

Mevrouw De Vries is een actieve, alleenwonende vrouw die zich presenteert met pijn in haar rechterschouder sinds enkele maanden. De pijn is vooral aanwezig bij het boven het hoofd reiken, zoals bij het pakken van objecten uit keukenkastjes of het kammen van haar haar. Tijdens klinisch onderzoek worden een positieve Jobe test, beperkte actieve elevatie en nachtelijke pijn vastgesteld. MRI toont een degeneratieve supraspinatus ruptuur. Haar hulpvraag is functioneel: ze wil zonder pijn haar dagelijkse activiteiten uitvoeren.

Klinisch redeneren en onderbouwing

Het klinisch beleid is niet gericht op de scheur zelf, maar op de functiebehoefte van de patiënt. Volgens de literatuur en de aanbevelingen van prof. Cools moeten oefeningen niet per se de rotator cuff zelf activeren, maar veeleer de deltoideus stimuleren om de functie van de schouder over te nemen. Bench slides, wall slides en het Levi-programma zijn evidence-based interventies waarbij minimale activatie van de rotator cuff plaatsvindt (EMG-activiteit <15%), maar de deltoideus en scapulaire spieren progressief geactiveerd worden (tot wel 40% EMG-output) zonder structurele overbelasting.

Daarnaast moet rekening worden gehouden met de mate van irriteerbaarheid. Bij mevrouw De Vries is sprake van matige irriteerbaarheid: VAS 5/10, geen constante pijn, lichte nachtelijke klachten. Dit laat toe om het oefenprogramma progressief op te bouwen binnen haar belastbaarheid. Ook contextuele factoren zoals haar motivatie, zelfstandigheid en verwachtingspatroon zijn positief, wat voorspellend is voor succesvolle conservatieve behandeling.

Behandelplan

Het behandelplan is opgebouwd volgens het principe van geleidelijke progressie, afgestemd op de individuele belastbaarheid:

  • Week 1-4: Bilaterale bench slides op lage elevatie (tot 90 graden), 3x/dag, 3×10 reps. Evaluatie met GROC en PASS.
  • Week 5-8: Inbouwen van Levi-oefeningen met inclinatie (15-30 graden). Focus op scapulastabiliteit.
  • Week 9-12: Wall slides met weerstand en coördinatie-oefeningen boven schouderhoogte. Gebruik van subjectieve scores (DASH, GROC >4, PASS positief) en objectieve metingen (ROM, kracht via hand-held dynamometer).

Rotator cuff scheuren bij ouderen zijn klinisch beheersbaar met een doelgerichte, progressieve oefentherapie. De focus ligt niet op de anatomische laesie, maar op de functionele noden van de patiënt. Door rekening te houden met irriteerbaarheid, motivatie en realistische doelstellingen, kunnen fysiotherapeuten een grote impact hebben op kwaliteit van leven.

Prof. dr. Ann Cools onthult in onderstaande boeiende 20-minuten gratis webinar de effectieve behandeldoelen en bijbehorende oefeningen. Verrijk je kennis met waardevolle inzichten en behaal succes in elke behandeling.

De schoudercursussen van prof. dr. Ann Cools

Ann Cools is een Belgische fysiotherapeut en onderzoeker, die bekend staat om haar expertise in schouderrevalidatie en -behandeling. Ze heeft ook haar eigen schoudercursussen ontwikkeld, genaamd “Schouderklachten basis, advanced en level III”, waarin ze zich richt op het ontwikkelen van een dieper begrip van de anatomie en biomechanica van de schouder en het toepassen van wetenschappelijk onderbouwde revalidatieprincipes.

De tweedaagse ‘Schouderklachten basis’ worden behandelingsrichtlijnen beschreven voor de meest voorkomende (chronische) schouderaandoeningen zoals rotator cuff aandoeningen, traumatische en atraumatische instabiliteit, scapulaire dyskinesis en sportspecifieke schouderpijn. Andere onderwerpen die zoal aan bod komen zijn: Revalidatie bij anterieure instabiliteit (TUBS), multidirectionele (AMBRI), functionele overbelastingsstabiliteit, manuele mobilisatie en spierverlengende technieken bij subacrominaal conflict en GIRD en tot slot scapulothoracale revalidatie oefening (kracht en musculaire evenwicht). Meer weten over onze KNGF geaccrediteerde nascholing schoudercursus van Ann Cools ».

/door
Frozen Shoulder effectieve behandeling in de pijnlijke fase met prof. dr. Jeremy Lewis - Fysiolinks

Frozen Shoulder: effectieve behandeling in de pijnlijke fase met prof. dr. Jeremy Lewis

, ,

Frozen shoulder, of adhesieve capsulitis, is een complex en vaak frustrerend schouderprobleem waarbij pijn en bewegingsbeperking hand in hand gaan. De aandoening kent verschillende fases, met de pijnlijke fase als eerste en meest invaliderende. Volgens prof. dr. Jeremy Lewis is een gedifferentieerde aanpak per fase cruciaal, omdat elke fase een andere behandeling vereist.

Casus: Marijke, 59 jaar, verpleegkundige

Marijke meldt zich met hevige, constante pijn in haar rechterschouder. Actieve en passieve exorotatie zijn beide met meer dan 50% verminderd ten opzichte van de andere zijde. Ze heeft nachtelijke pijn en ervaart beperkingen bij ADL-taken zoals aankleden en haren kammen. De röntgenfoto toont geen afwijkingen. Diagnose: primaire frozen shoulder in de pijnlijke fase.

Klinisch redeneren en onderbouwing bij een frozen shoulder

De diagnose frozen shoulder wordt klinisch gesteld: leeftijd 59 jaar, symmetrische beperking van actieve en passieve beweging, vooral exorotatie, met normale beeldvorming. Marijke bevindt zich in de pijnlijke fase, waarin spieractiviteit en inflammatoire processen domineren boven capsulaire contractie.

Volgens een systematische review van Lewis (2021) is injectietherapie de meest effectieve interventie in deze fase. Een combinatie van een intra-articulaire glenohumerale injectie met corticosteroïden en een subacromiale injectie leidt tot significante pijnreductie en verbetering in hand-op-rug beweging.

Een belangrijk aandachtspunt binnen het klinisch redeneren is het herkennen van het verschil tussen primaire capsulitis en secundaire oorzaken van schouderstijfheid, zoals postoperatieve of posttraumatische adhesies. Bij Marijke is er geen voorgeschiedenis van trauma, operatie of systemische aandoeningen (zoals diabetes mellitus), wat de diagnose “idiopathische frozen shoulder” versterkt. Daarnaast wordt aanbevolen om bij twijfel de Shoulder Symptom Modification Procedure (SSMP) toe te passen: deze laat zien in hoeverre pijn en ROM verbeteren bij scapulaire correctie, humerale translatie of thoracale extensie. Een afwezig effect ondersteunt een intra-articulair proces, zoals adhesieve capsulitis, terwijl positieve responsen eerder wijzen op perifere spierinhibitie of scapulaire dyskinesie.

Behandelplan

  • Week 1: Informed consent voor injectie op basis van shared decision making.
    • Uitvoering onder echogeleiding:
      • Glenohumerale injectie (corticosteroïd + lidocaïne)
      • Subacromiale injectie voor ROM-winst
  • Week 2-4: Oefentherapie gericht op distraheren van de pijnbeleving (VR, metronoom, ademhaling, contralaterale training)
  • Week 5-6: Mobilisatie onder pijndrempel, thuisprogramma met dagelijks lichte ROM-oefeningen

In de pijnlijke fase van frozen shoulder ligt de focus op pijnreductie en het behouden van mobiliteit. Injectietherapie is hierbij, mits goed getimed en uitgevoerd, een waardevolle interventie. De fysiotherapeut moet het klinisch beeld nauwkeurig beoordelen en de behandeling afstemmen op de individuele belastbaarheid.

Tijdens onderstaande gratis webinar zal prof. dr. Jeremy Lewis, internationaal erkend schouderspecialist en expert op het gebied van schouderpathologie, de laatste wetenschappelijke inzichten in de diagnose en behandeling van frozen shoulder bespreken.

Bron: Webinar “Frozen Shoulder – Prof. Dr. Jeremy Lewis”

De schoudercursus van prof. dr. Jeremy Lewis

Tijdens de tweedaagse cursus ‘The Shoulder: Theory & Practice’ voor Fysiolinks legt hij de nadruk op een biopsychosociale benadering van de schouderrevalidatie, een combinatie van evidence based oefeningen, pijnwetenschap, levensstijl, psychosociale factoren en educatie. Zijn belangrijkste klinische expertisegebieden zijn: subacromiale pijn (impingement) syndroom, rotator cuff peesproblemen, schouderpijnsyndromen en frozen shoulder.

Daarnaast biedt de cursus praktische trainingen, veel educatie over de anatomie en biomechanica van de schouder, over de invloed van houding en spieronbalans en zijn verband met schouderpathologie, evenals over hoe schouderaandoeningen kunnen worden gediagnosticeerd en behandeld. Meer weten over onze KNGF geaccrediteerde nascholing schoudercursus van Jeremy Lewis ».

/door
Sportblessures schouder preventie en revalidatie - Fysiolinks

Sportblessures schouder: preventie en revalidatie door prof. dr. Ann Cools

, ,

Schouderblessures zijn een veelvoorkomend probleem onder sporters, vooral in sporten met herhaalde bovenhandse bewegingen zoals handbal, tennis en zwemmen. Voor fysiotherapeuten vormt dit een voortdurende uitdaging: hoe voorkom je blessures, begeleid je een effectieve revalidatie, en bepaal je het juiste moment voor een veilige terugkeer naar sport? In deze blog bespreken we op basis van het artikel van Cools et al. (2020) The challenge of the sporting shoulder: From injury prevention through sport-specific rehabilitation toward return to play. De drie sleutelfases van de sportieve schouder: preventie, revalidatie en return to play (RTP).

Voor fysiotherapeuten is het essentieel om schouderblessures aan de sportieve schouder vanuit een totaal beeld en dynamisch perspectief te benaderen. Preventie, revalidatie en RTP zijn geen losstaande fases, maar onderdeel van een doorlopende cyclus in de carrière van de sporter. Door kennis van recente wetenschappelijke inzichten te combineren met klinische expertise kunnen fysiotherapeuten een sleutelrol spelen in duurzame prestaties en blessurevrij sporten.

Kernpunten bij schouderblessures

  • Multifactoriële aard van schouderblessures
    Blessures ontstaan door een samenspel van modificeerbare (zoals kracht en ROM) en niet-modificeerbare factoren (zoals leeftijd en geslacht).

  • Lineaire versus complexe modellen
    Klassieke modellen schieten tekort in het voorspellen van blessures. Een complex systeemmodel dat kijkt naar dynamische interacties biedt meer perspectief.

  • Preventieve screening: functioneel en individueel
    Zowel analytische tests (ROM, kracht) als functionele veldtests (zoals CKCUEST, SMBT) zijn belangrijk, mits men beseft dat deze tests vooral de actuele status meten, niet per se blessurevoorspellers zijn.

  • Effectiviteit van preventieprogramma’s hangt af van naleving
    Programma’s zijn pas effectief als sporters ze consistent uitvoeren. Bij jeugdige sporters is compliance cruciaal en kan verbeterd worden met betrokkenheid van coaches en ouders.

  • GIRD: stretchen versus trainen
    Verminderde interne rotatie bij overheadsporters vereist niet altijd stretching. Soms is versterking van de externe rotatoren (m.n. infraspinatus) relevanter.

  • Ketenintegratie in revalidatie
    Hoewel evidentie beperkt is, wordt het vroeg integreren van ketenoefeningen (bijv. met romp en onderlichaam) aanbevolen, vooral vanwege hun functionele waarde en plezierfactor.

  • RTP-beslissingen zijn gedeeld en gradueel
    Het StARRT-model stelt dat RTP een continuüm is: van participatie tot prestaties. Fysiotherapeuten moeten fysieke, psychologische en sociale factoren meewegen.

Fase 1: Blessurepreventie in de sport

De ‘cyclus van blessurepreventie’ (Van Mechelen-model) benadrukt vier stappen: probleemidentificatie, analyse van risicofactoren, implementatie van interventies, en evaluatie. Bij schouderblessures blijkt vooral verminderde interne rotatie (GIRD), verminderde kracht van de externe rotatoren, en verminderde scapulaire controle van belang. Preventieve interventies moeten gericht zijn op deze factoren. Functionele testen zoals de Seated Medicine Ball Throw en de Y-Balance Test Upper Quadrant bieden fysiotherapeuten inzicht in functionele capaciteit van de bovenste extremiteit.

Fase 2: Revalidatie van de overhead atleet

Een goed revalidatieprogramma is maatwerk. De mate van weefselirritatie, de doelstellingen van de sporter en zijn/haar verwachtingen bepalen de inhoud en opbouw. Rekken van de schouder is soms nodig (zoals bij echte GIRD), maar vaak zijn spierversterkende en coördinatie-oefeningen van grotere waarde. Activatie van de rotatorenmanchet, scapulastabilisatoren (midden- en onderkant trapezius) en het trainen van de volledige kinetische keten vormen een rode draad. Belangrijk is dat revalidatie niet stopt bij het verdwijnen van de pijn, maar pas bij een volledig functioneel herstel.

Fase 3: Return to Play (RTP)

De terugkeer naar sport na een blessure moet gefaseerd gebeuren, met als einddoel sport op prestatieniveau. Het StARRT-model benadrukt gedeelde besluitvorming: atleet, coach, arts en fysiotherapeut maken samen keuzes. Objectieve parameters zoals ROM (<20° verschil), krachtverhoudingen (ER/IR-ratio rond 70%) en functionele testen (zoals CKCUEST) bieden houvast, maar het psychologische aspect – zoals angst of motivatie – is minstens zo belangrijk.

Bronvermelding

Cools, A.M., et al. (2020). The challenge of the sporting shoulder: From injury prevention through sport-specific rehabilitation toward return to play. Annals of Physical and Rehabilitation Medicine. https://doi.org/10.1016/j.rehab.2020.03.009

De schoudercursussen van prof. dr. Ann Cools

Ann Cools is een Belgische fysiotherapeut en onderzoeker, die bekend staat om haar expertise in schouderrevalidatie en -behandeling. Ze heeft ook haar eigen schoudercursussen ontwikkeld, genaamd “Schouderklachten (level I, II en III)”, waarin ze zich richt op het ontwikkelen van een dieper begrip van de anatomie en biomechanica van de schouder en het toepassen van wetenschappelijk onderbouwde revalidatieprincipes.

Via haar eigen wetenschappelijke stroomdiagrammen helpt ze je om duidelijker schouderpijn te definiëren en heeft ze een algoritme voor de scapula revalidatie.

De tweedaagse ‘Basiscursus Schouderklachten’ worden behandelingsrichtlijnen beschreven voor de meest voorkomende (chronische) schouderaandoeningen zoals rotator cuff aandoeningen, traumatische en atraumatische instabiliteit, scapulaire dyskinesis en sportspecifieke schouderpijn. Andere onderwerpen die zoal aan bod komen zijn: Revalidatie bij anterieure instabiliteit (TUBS), multidirectionele (AMBRI), functionele overbelastingsstabiliteit, manuele mobilisatie en spierverlengende technieken bij subacrominaal conflict en GIRD en tot slot scapulothoracale revalidatie oefening (kracht en musculaire evenwicht). Meer weten over onze KNGF geaccrediteerde nascholing schoudercursus van Ann Cools ».

/door
Oefentherapie cruciaal bij subacromiale schouderpijn - Fysiolinks

Jeremy Lewis: oefentherapie is cruciaal bij subacromiale schouderpijn

, ,

Subacromiale schouderpijn (SSP), vaak geassocieerd met rotator cuff tendinopathie, is een veelvoorkomend probleem bij patiënten. Hoewel de behandeling traditioneel uiteenloopt van oefentherapie tot passieve technieken zoals laser en ultrageluid, blijft de vraag: wat werkt écht? In deze blog vatten we een uitgebreide systematische review (Pieters et al., 2020) samen, gericht op conservatieve therapieën binnen de fysiotherapie. De inzichten helpen fysiotherapeuten om hun behandelstrategieën te optimaliseren.

Voor fysiotherapeuten die streven naar evidence-based behandeling van subacromiale schouderpijn is deze review een duidelijke richtlijn: kies voor actieve oefentherapie, overweeg manuele therapie als aanvulling, en wees kritisch over passieve technieken. Verdere precisering van oefenprotocollen zal in de toekomst bijdragen aan nog effectievere zorg.

Kernpunten uit het artikel

1. Sterk bewijs voor oefentherapie

  • Oefening als eerste keus: Oefentherapie heeft het sterkste bewijs voor effectiviteit bij het verminderen van pijn, verbeteren van mobiliteit en functie bij SSP.
  • Vergelijkbaar met chirurgie: Bij langdurige SSP biedt oefentherapie vergelijkbare resultaten als chirurgische decompressie, met lagere kosten en minder risico’s.
  • Soorten oefeningen: Scapulaire stabilisatie, rotator cuff-versterking en flexibiliteitsoefeningen zijn effectief, al is het optimale protocol nog niet vastgesteld.

2. Manuele therapie als aanvullende interventie

  • Toegevoegde waarde in de beginfase: Het combineren van manuele therapie met oefentherapie kan kortetermijnvoordelen opleveren, zoals extra pijnreductie.
  • Definitie is vaag: Er is veel variatie in wat onder ‘manuele therapie’ valt, wat interpretatie van de resultaten bemoeilijkt.

3. Multimodale therapie: veelbelovend, maar beperkt bewijs

  • Combinatie van methodes: Therapieën zoals taping, elektrotherapie en manuele technieken in combinatie met oefening lieten kleine verbeteringen zien.
  • Klinische betekenis twijfelachtig: Door de grote variatie in multimodale benaderingen is het moeilijk om duidelijke conclusies te trekken.

4. Corticosteroïd-injecties: slechts matig aanbevolen

  • Korte termijn effect: Er is enig bewijs dat injecties tijdelijk effectiever zijn dan nietsdoen, maar niet beter dan oefentherapie op de lange termijn.
  • Geen fysio-interventie: Injecties vallen niet direct onder het domein van fysiotherapeuten, maar beïnvloeden vaak het revalidatiebeleid.

5. Passieve fysische modaliteiten: onvoldoende bewijs

  • Lasertherapie: Geen overtuigend bewijs dat het effectief is als monotherapie.
  • Ultrageluid: Steeds minder relevant; systematische reviews toonden geen voordeel boven placebo.
  • Shockwave en elektromagnetische therapie: Ook deze interventies hebben geen bewezen meerwaarde.

Praktische implicaties voor de fysiotherapeut

Deze review onderstreept het belang van actieve therapie als centrale pijler in de behandeling van SSP. Oefentherapie moet dus niet alleen een onderdeel zijn van het behandelplan, maar de basis vormen. Manuele technieken kunnen worden overwogen in de vroege fase, vooral bij patiënten met veel pijn. Het gebruik van passieve fysische modaliteiten moet kritisch worden bekeken en bij voorkeur worden vermeden wegens het gebrek aan effectiviteit.

Belangrijk is ook dat veel RCT’s de oefenprogramma’s onvoldoende beschrijven, waardoor meer onderzoek nodig is naar het ideale type oefening, frequentie en duur. Een goede praktijk is om te werken met een 12-weeks programma, waarbij lichte pijn (<5/10 op VAS) tijdens oefening acceptabel is.

Bronvermelding

Pieters, L., Lewis, J., Kuppens, K., Jochems, J., Bruijstens, T., Joossens, L., & Struyf, F. (2020). An Update of Systematic Reviews Examining the Effectiveness of Conservative Physical Therapy Interventions for Subacromial Shoulder Pain. Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy, 50(3), 131–141. https://doi.org/10.2519/jospt.2020.8498

De schoudercursus van prof. dr. Jeremy Lewis

Tijdens de tweedaagse cursus ‘The Shoulder: Theory & Practice’ (KRF 18pt) voor Fysiolinks legt hij de nadruk op een biopsychosociale benadering van de schouderrevalidatie, een combinatie van evidence based oefeningen, pijnwetenschap, levensstijl, psychosociale factoren en educatie. Zijn belangrijkste klinische expertisegebieden zijn: subacromiale pijn (impingement) syndroom, rotator cuff peesproblemen, schouderpijnsyndromen en frozen shoulder.

Daarnaast biedt de cursus praktische trainingen, veel educatie over de anatomie en biomechanica van de schouder, over de invloed van houding en spieronbalans en zijn verband met schouderpathologie, evenals over hoe schouderaandoeningen kunnen worden gediagnosticeerd en behandeld. Meer weten over onze KNGF geaccrediteerde nascholing schoudercursus van Jeremy Lewis ».

/door
Effectieve oefentherapie bij rotator cuff scheuren Ann Cools - Fysiolinks

Effectieve oefentherapie bij rotator cuff scheuren door Ann Cools

, ,

Rotator cuff scheuren zijn een veelvoorkomend probleem bij oudere patiënten en kunnen leiden tot pijn en functieverlies in de schouder. Hoewel oefentherapie vaak wordt aanbevolen als primaire behandelmethode, bestaat er nog steeds onzekerheid over welke oefeningen het meest effectief zijn.

Het onderzoek van Cools et al. (2020) analyseert de spieractiviteit tijdens verschillende schouderoefeningen om fysiotherapeuten te helpen bij het selecteren van de meest geschikte oefeningen voor hun patiënten. In deze blog bespreken we de kernpunten van dit onderzoek en de implicaties voor de praktijk.

Kernpunten uit het onderzoek

  1. Belang van oefentherapie bij rotator cuff scheuren

    • Rotator cuff (RC) scheuren komen veel voor bij ouderen, met een prevalentie van 22% op 65-jarige leeftijd en meer dan 62% bij 80-plussers.
    • Niet-operatieve behandeling, zoals oefentherapie, wordt aanbevolen om spierbalans en functie te behouden.
  2. Onderzoeksmethode: EMG-analyse van schouderoefeningen

    • EMG (elektromyografie) werd gebruikt om de activiteit van acht schouderspieren te meten tijdens een reeks oefeningen.
    • 55 gezonde deelnemers (18-60 jaar) werden ingedeeld in drie leeftijdscategorieën om leeftijdsgebonden verschillen te onderzoeken.
    • Oefeningen omvatten gesloten keten bewegingen (zoals bench/wall slides) en open keten bewegingen (zoals de Levy-oefeningen).
  3. Effectiviteit van verschillende oefeningen

    • Bench/wall slides toonden een progressieve toename in activiteit van de anterior deltoid (AD), terwijl de belasting op de RC relatief laag bleef.
    • Levy-oefeningen activeerden de AD en scapulaire spieren op een gecontroleerde manier, wat nuttig kan zijn voor patiënten met een beperkte RC-functie.
  4. Leeftijdsgerelateerde veranderingen in spieractiviteit

    • Oudere deelnemers (47-60 jaar) vertoonden een verhoogde activiteit van de anterior deltoid (AD), infraspinatus (IS) en middelste trapezius (MT).
    • De activiteit van de onderste trapezius (LT) was lager bij oudere deelnemers, wat kan wijzen op een verminderde scapulaire stabiliteit.
    • Mogelijk speelt een veranderde houding, zoals een grotere thoracale kyfose, een rol in deze verschillen.
  5. Klinische implicaties voor fysiotherapeuten

    • Oefeningen met lage belasting op de RC, zoals gesloten keten bewegingen, zijn effectief om de schouderfunctie te verbeteren zonder overmatige stress op de pezen.
    • Progressieve belasting is cruciaal: weerstand toevoegen aan een wall slide verhoogt de spieractiviteit op een gecontroleerde manier.

Voor oudere patiënten kan het nuttig zijn om specifieke oefeningen op te nemen die de onderste trapezius versterken en scapulaire stabiliteit verbeteren.

Aanbevelingen voor fysiotherapeuten

Het onderzoek van Cools et al. (2020) biedt waardevolle inzichten voor fysiotherapeuten die werken met patiënten met degeneratieve rotator cuff scheuren. Door de juiste oefeningen te selecteren op basis van EMG-gegevens, kunnen therapeuten een effectieve en veilige revalidatie aanbieden.

Door progressieve weerstand toe te passen en specifieke spiergroepen te trainen, kan de functie van de schouder worden verbeterd zonder overmatige belasting van de RC. Dit benadrukt het belang van evidence-based oefentherapie in de fysiotherapiepraktijk.

  1. Gebruik progressieve belasting

    • Begin met lage weerstandsoefeningen, zoals bench slides zonder extra belasting.
    • Verhoog geleidelijk de moeilijkheid door weerstand toe te voegen, zoals een elastische band of een schuine bank.
  2. Focus op de anterior deltoid en scapulaire spieren

    • Deze spieren spelen een compenserende rol bij patiënten met RC-disfunctie.
    • Oefeningen zoals resisted wall slides en Levy-inclinatie oefeningen kunnen de schouderfunctie verbeteren zonder de RC te overbelasten.
  3. Pas oefentherapie aan op leeftijd en houding

    • Oudere patiënten kunnen baat hebben bij oefeningen die gericht zijn op scapulaire stabiliteit, zoals specifieke activatie van de onderste trapezius.
    • Een individuele aanpak is nodig om rekening te houden met houdingsafwijkingen en verminderde spierkracht.

 

Bronvermelding

Cools AM, Van Tongel A, Berckmans K, Spanhove V, Plaetevoet T, Rosseel J, Soen J, Levy O, Maenhout A. Electromyographic Analysis of Selected Shoulder Muscles During a Series of Exercises, Commonly Used in Patients with Symptomatic Degenerative Rotator Cuff Tears. Journal of Shoulder and Elbow Surgery (2020). doi: 10.1016/j.jse.2020.03.019.

De schoudercursussen van prof. dr. Ann Cools

Ann Cools is een Belgische fysiotherapeut en onderzoeker, die bekend staat om haar expertise in schouderrevalidatie en -behandeling. Ze heeft ook haar eigen schoudercursussen ontwikkeld, genaamd “Schouderklachten basis, advanced en level III”, waarin ze zich richt op het ontwikkelen van een dieper begrip van de anatomie en biomechanica van de schouder en het toepassen van wetenschappelijk onderbouwde revalidatieprincipes.

De tweedaagse ‘Schouderklachten basis’ worden behandelingsrichtlijnen beschreven voor de meest voorkomende (chronische) schouderaandoeningen zoals rotator cuff aandoeningen, traumatische en atraumatische instabiliteit, scapulaire dyskinesis en sportspecifieke schouderpijn. Andere onderwerpen die zoal aan bod komen zijn: Revalidatie bij anterieure instabiliteit (TUBS), multidirectionele (AMBRI), functionele overbelastingsstabiliteit, manuele mobilisatie en spierverlengende technieken bij subacrominaal conflict en GIRD en tot slot scapulothoracale revalidatie oefening (kracht en musculaire evenwicht). Meer weten over onze KNGF geaccrediteerde nascholing schoudercursus van Ann Cools ».

/door
Webinar frozen schoulder door prof. dr. Jeremy Lewis - Fysiolinks

Webinar frozen shoulder door prof. dr. Jeremy Lewis

,

Tijdens dit gratis webinar zal prof. dr. Jeremy Lewis, internationaal erkend schouderspecialist en expert op het gebied van schouderpathologie, de laatste wetenschappelijke inzichten in de diagnose en behandeling van frozen shoulder bespreken. Prof. Lewis zal ingaan op de verschillende behandelmethoden ondersteund door wetenschappelijk onderzoek en klinische ervaring.

Met een vleugje droge humor beschrijft Jeremy Lewis een stukje geschiedenis én de op dit moment meest evidente behandeling van frozen shoulder. Het is van belang dat je als therapeut goed kunt differentiëren in welke frozen shoulder fase jouw patiënt zich bevindt. De beste behandeling voor frozen shoulder op dit moment is volgens prof. dr. Jeremy Lewis; injectietherapie en excentrische oefentherapie. Effectieve inzet van deze twee therapieën is wel afhankelijk van de fase waarin de patiënt zich bevindt. Dit webinar biedt fysiotherapeuten de kans om hun kennis te verdiepen en nieuwe technieken te leren die direct toepasbaar zijn in de praktijk, met als doel betere behandelresultaten voor patiënten met schouderproblemen te bereiken.

Welke nascholingscursussen kunnen jou als fysiotherapeut hierbij verder helpen?

De schoudercursus van prof. dr. Jeremy Lewis

Tijdens de tweedaagse cursus ‘The Shoulder: Theory & Practice’ (KRF 18pt) voor Fysiolinks legt hij de nadruk op een biopsychosociale benadering van de schouderrevalidatie, een combinatie van evidence based oefeningen, pijnwetenschap, levensstijl, psychosociale factoren en educatie. Zijn belangrijkste klinische expertisegebieden zijn: subacromiale pijn (impingement) syndroom, rotator cuff peesproblemen, schouderpijnsyndromen en frozen shoulder.

Daarnaast biedt de cursus praktische trainingen, veel educatie over de anatomie en biomechanica van de schouder, over de invloed van houding en spieronbalans en zijn verband met schouderpathologie, evenals over hoe schouderaandoeningen kunnen worden gediagnosticeerd en behandeld. Meer weten over onze KNGF geaccrediteerde nascholing schoudercursus van Jeremy Lewis ».

/door
Webinar - Behandeling tenniselleboog door PhD Val Jones - Fysiolinks

Webinar – Behandeling tenniselleboog door PhD Val Jones

, , ,

Waarom is het herstel van een tenniselleboog zo’n probleem om te managen? Daar wordt in deze video van elleboog specialist Pt PhD Val Jones aandacht aan besteed. Ze zal onder andere kijken naar de risicofactoren, de klinische signalen en symptomen en wat het pijnsysteem doet. Daarnaast gaat ze dieper in op wat wij als fysiotherapeuten kunnen doen in de behandeling en hoe een positieve mindset hierbij een recept voor succes kan zijn.

Dus heb je patiënten met vervelende en langdurige elleboogklachten zoals een tenniselleboog? Val Jones, dé elleboogspecialist uit Engeland, neemt je in deze Engelstalige webinar mee om haar kennis aan jullie over te brengen. Ze leert je hoe je dit gewricht kunt evalueren en behandelen in een zeer praktijkgerichte webinar van ongeveer 3o minuten.

Welke nascholingscursussen kunnen jou als fysiotherapeut hierbij verder helpen?

The Elbow Complex Demystified met Pt PhD Val Jones

In deze tweedaagse cursus komt het evidence based onderzoek en de behandeling aan bod van mensen met klachten van de elleboog. De elleboogcursus helpt je jouw kennis en kunde van het evidence based onderzoeken en behandelen van patiënten met een probleem aan de elleboog te verbeteren.

In de cursus The Elbow Complex Demystified » ligt de focus op het klinisch redeneren via casuïstiek en het oefenen van vaardigheden die nodig zijn om effectief onderzoek van de elleboog te kunnen doen.

Waarom leren met Fysiolinks

Fysiolinks heeft met 20 cursussen een ruim aanbod in erkende trainingen voor fysiotherapeuten. We hebben een interessant leerproces ontwikkeld waarin kennis en praktijk samen worden gebracht – de link tussen denken en doen. Samen met onze topdocenten die een passie hebben voor het vak en dit graag laten ervaren, helpen wij dat te realiseren. In een gratis videopresentatie van minder dan een half uur vergroot jij je kennis onder begeleiding van de beste internationale docenten van Fysiolinks. Prikkel je nieuwsgierigheid en wordt nog sterker in je vak.

/door
Webinar - Return tot play criteria bij hamstring letsel en VKB-reconstructies met prof. dr. Erik Witvrouw

Webinar – Return tot play criteria bij hamstringletsel en VKB-reconstructies met prof. dr. Erik Witvrouw

, ,

In deze gratis webinar (29 minuten) neemt prof. dr. Erik Witvrouw je op een vlotte manier mee in de wetenschappelijke achtergronden rondom return tot play criteria bij hamstringletsel en VKB-reconstructies. Wanneer geef je het lichaam voldoende tijd om te genezen van deze ingreep? Een combinatie van respect voor de tijd voor natuurlijk herstel én functionele tests zal op termijn tot betere resultaten leiden om te bepalen of een sporter klaar is om weer te gaan spelen (return to play).

 

De cursus revalidatie bij kniekklachten van prof. dr. Erik Witvrouw

Zeg je de best mogelijke inzichten en behandeling van knieklachten bij sportletsel, dan zeg je prof. dr. Erik Witvrouw. Zowel bij de minder actieve bevolking als bij de fysiek actieve (sport)bevolking, komt knieletsel zeer vaak voor. Bijna alle knieletsels hebben een fysiotherapeutische behandeling nodig om operatief ingrijpen te voorkomen of juist na een operatieve ingreep.

In zijn tweedaagse (KRF 19pt) evidence based cursus deelt prof. dr. Erik Witvrouw de laatste interessante kennis ‘Revalidatie bij (sport)letsel van de knie’ met jou. De meest voorkomende knieaandoeningen met boeiende onderwerpen als patellofemorale pijnsyndroom, voorste kruisbandletsels en de behandeling van hamstringletsels komen aan bod en je leert allerlei nieuwe oefentechnieken. Waardoor je deze kennis over knieaandoeningen gelijk in de praktijk kunt toepassen.

Waarom leren met Fysiolinks

Fysiolinks heeft met 20 cursussen een ruim aanbod in erkende trainingen voor fysiotherapeuten. We hebben een interessant leerproces ontwikkeld waarin kennis en praktijk samen worden gebracht – de link tussen denken en doen. Samen met onze topdocenten die een passie hebben voor het vak en dit graag laten ervaren, helpen wij dat te realiseren. In een gratis videopresentatie van minder dan een half uur vergroot jij je kennis onder begeleiding van de beste internationale docenten van Fysiolinks. Prikkel je nieuwsgierigheid en wordt nog sterker in je vak.

 

/door